دستورالعمل توقف و بازگشایی نمادها

به گزارش زارا به نقل از سازمان بورس و اوراق بهادار، سعید فلاح پور، معاون اجرایی سازمان بورس و اوراق بهادار در یادداشتی نوشت: یكی از ماموریت های اصلی سازمان بورس و اوراق بهادار فراهم آوردن زمینه لازم برای تقویت امور نظارتی، افزایش شفافیت و نقدشوندگی در بازار با استفاده از تدوین و اصلاح دستورالعمل های مبحث ماده ۷ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران است. در همین جهت، بعد از انجام مطالعات تطبیقی بین المللی، برگزاری نشست های تخصصی با فعالان حقیقی و حقوقی بازار سرمایه، مدیریت های مختلف سازمان بورس، نهادهای ناظر بین المللی، بورس های اوراق بهادار، كانون های كارگزاران و نهادهای سرمایه گذاری و همچنین، برگزاری فراخوان عمومی، اصلاح ۶ دستورالعمل مهم به اتمام رسید و بعد از تایید وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی، ابلاغ شد.
این ۶ دستورالعمل شامل "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در بورس اوراق بهادار تهران"، "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات در فرابورس ایران"، "دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران"، "دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران"، "دستورالعمل اجرایی افشای اطلاعات شركت های ثبت شده نزد سازمان" و "دستورالعمل اجرایی نحوه انجام معاملات سهام و حق تقدم خرید سهام در بازار شركت های كوچك و متوسط فرابورس ایران" است.
خلاصه تغییراتی كه در دستورالعمل های مذكور لحاظ شده است، به صورت ذیل است:
كاهش زمان توقف نمادها
در دستورالعمل های اصلاحی، توقف به جلوگیری از انجام معامله ورقه بهادار به مدت كمتر از ۵ روز كاری اطلاق می گردد. به منظور افزایش سطح نقدشوندگی، كاهش هزینه های ریسك عملیاتی سهامداران و سرمایه گذاران و افزایش اعتماد فعالان بازار، در دستورالعمل های اصلاحی زمان توقف نمادها با در نظر گرفتن رویه های عملیاتی بازار كاهش یافته است. همچنین، حداكثر زمان مشخصی برای هر توقف، پیش بینی شده است تا سرمایه گذاران برای برنامه های سرمایه گذاری، از تاریخ بازگشایی نماد آگاهی داشته باشند.
در صورتی كه ناشر اطلاعات بااهمیت منتشر كند، نماد معاملاتی به منظور انتشار متقارن اطلاعات بین سرمایه گذاران، به طور خودكار ۶۰ تا ۹۰ دقیقه متوقف می گردد و بعد از آن، نماد بازگشایی می گردد. اگر اطلاعات منتشره مطابق فرم های استاندارد سازمان نباشد، یا سازمان بخواهد اطلاعات تكمیلی از ناشر بگیرد، معاملات حداكثر تا ۲ روز كاری متوقف خواهد شد. در این مورد سازمان به عنوان نهاد ناظر به بررسی اطلاعات منتشره خواهد پرداخت. تعداد روزهای توقف در این مورد به حداقل رسیده است و سرمایه گذاران به محض دریافت اطلاعات و تحلیل آن اقدام به سرمایه گذاری می كنند.
سازوكار جدید كنترل نوسانات قیمتی نامتعارف
در این خصوص، توقف نمادها در مواردی رخ می دهد كه قیمت سهام به صورت نامتعارف نوسان داشته باشد. در این حالت اگر قیمت پایانی سهم در ۵ روز متوالی ۲۰ درصد افزایش یا كاهش داشته باشد، نماد معاملاتی تا آخر جلسه معاملاتی متوقف و از ناشر درخواست اطلاعیه شفاف سازی خواهد شد. در صورتی كه قیمت پایانی سهم در ۱۵ روز متوالی ۵۰ درصد افزایش یا كاهش داشته باشد، نماد معاملاتی ۲ روز كاری متوقف و از ناشر درخواست برگزاری كنفرانس اطلاع رسانی خواهد شد تا نسبت به افزایش یا كاهش رخ داده، تحلیل عرضه دهد.
این سازوكار برای جلوگیری از نوسان قیمت طراحی شده است و این فرصت را به سرمایه گذاران می دهد تا تحلیل بنیادی كامل تری نسبت به شركت به دست آورند و نسبت به شایعات و رفتارهای توده وار آگاهی پیدا كنند. ذكر این نكته ضروری است كه چنانچه ناشر در هر زمان بر خلاف مقررات عمل كند، به پرونده تخلفاتی وی رسیدگی خواهد شد. در این زمینه هم مقرر شده است به منظور افزایش پاسخگویی ناشران، دستورالعمل انضباطی ناشران مورد اصلاح قرار گیرد.
همچنین، در صورتی كه نمادی مظنون به دستكاری قیمت مبتنی بر اطلاعات یا معاملات باشد، سازمان می تواند برای بررسی های بیشتر، ضمن اطلاع به عموم، نماد معاملاتی را تا ۵ روز كاری متوقف كند.
اصلاح سازوكار تعلیق و لغو پذیرش و معامله تحت احتیاط
در دستورالعمل های اصلاحی، تعلیق به جلوگیری از انجام معاملات بیشتر از ۵ روز كاری اطلاق می گردد و بسته به اینكه توسط سازمان بورس، بورس تهران یا فرابورس انجام گیرد، دارای سازوكاری متفاوت است.
چنانچه شفافیت لازم در اطلاعات منتشره توسط ناشر وجود نداشته باشد یا ناشر به موقع اطلاعات با اهمیت را منتشر نكرده باشد، سازمان نماد معاملاتی را ضمن اطلاع به عموم، ۱۰ روز كاری تعلیق می كند. بسته به اینكه ناشر اطلاعات را به موقع ارسال نكند یا سازمان نیاز به بررسی بیشتر اطلاعات داشته باشد، این مدت زمان حداكثر تا ۲۰ روز دیگر قابل تمدید است. در صورتی كه در مهلت های مشخص شده، ناشر اطلاعات درخواست شده را ارسال نكند، نماد معاملاتی ناشر تحت عنوان "معامله تحت احتیاط" بازگشایی خواهد شد و سرمایه گذاران لازم است پیش از معامله این نوع نمادها، فرم ویژه ای را تكمیل كنند. البته همزمان به پرونده تخلفاتی ناشر هم رسیدگی خواهد شد. همانطور كه پیشتر مطرح شد، دستورالعمل انضباطی ناشران به منظور بهبود پاسخگویی ناشران، مورد اصلاح واقع خواهد شد.
در صورتی كه ناشر اطلاعات دوره ای مورد نیاز سازمان را به موقع ارسال ننماید یا الزامات پذیرش را رعایت نكند، بورس یا فرابورس موظف هستند ضمن رسیدگی به موضوع، به ناشر حداكثر مهلت ۹ ماهه ای را بدهند تا نسبت به رفع موارد فوق مبادرت ورزد. بورس ها می توانند این مهلت را برای یك دوره حداكثر ۶ ماهه، تمدید كنند. فهرست نماد ناشرانی كه شامل این مورد هستند در سایت رسمی بورس ها منتشر خواهد شد و در سامانه های tsetmc و codal كنار این نمادها، نشانه مشخصی كه به سرمایه گذاران اخطار دهد این نمادها در فرایند تعلیق حضور دارند، قرار داده خواهد شد. سرمایه گذاران با دیدن این نشانه، متوجه خواهند شد كه اطلاعات ناشر در بازار دچار ابهام است و كامل نیست.
در صورتی كه بعد از فرآیند ذكر شده، ناشر اقدام به رفع موارد فوق نكند، بورس های اوراق بهادار می توانند نماد را برای حداكثر ۱۲ ماه تعلیق كنند. چنانچه در مدت تعلیق، ناشر الزامات بورس های اوراق بهادار را برآورده نماید، نماد از حالت تعلیق خارج و بازگشایی خواهد شد، در غیر این صورت ورقه بهادار لغو پذیرش شده، به بازار پایه فرابورس انتقال خواهد یافت.
جایگزینی "گزارش تفسیری مدیریت" با "پیش بینی درآمد هر سهم" مطابق با استانداردهای بین المللی
مطابق با دستورالعمل های اصلاحی و طبق برنامه زمانبندی شده جهت اجرایی شدن این اصلاحات، گزارش پیش بینی درآمد هر سهم جای خویش را به "گزارش تفسیری مدیریت" خواهد داد. این گزارش طبق تعریف، گزارشی از صورت های مالی و دیگر داده های آماری ناشر است كه به باور مدیریت شركت، به فهم و درك بیشتر سهامداران شركت از وضعیت مالی فعلی و آینده، تغییرات در وضعیت مالی و نتایج عملیات شركت كمك خواهد نمود. این گزارش به صورت سه ماهه همراه با صورتهای مالی ناشر افشا خواهد شد.
گزارش های تفسیری مدیریت ۶ ماهه و ۱۲ ماهه به صورت حسابرسی شده عرضه خواهند شد. در این گزارش، ناشر مطابق با راهنمایی كه برای تهیه این نوع گزارش ها توسط سازمان آماده شده است، با عنایت به اطلاعات منتشره اعم از صورتهای مالی، اطلاعات بااهمیت، وضعیت عملیات ماهانه یا وضعیت كلان صنعت به تحلیل وضعیت فعلی و آینده شركت خواهد پرداخت. سرمایه گذاران و تحلیل گران با بهره برداری از این نوع اطلاعات می توانند آینده شركت را تحلیل كنند و با عنایت به آن اقدام سرمایه گذاری كنند.
بنا به تصویب هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار، اجرای دستورالعمل های اصلاحی به صورت زمانبندی شده از ۲ هفته آینده شروع و تا آخر سال ۱۳۹۶ تكمیل می گردد.