یک شیرینی سخت برای شب چله
به گزارش زارا، «حلوا کنجد» یکی از شیرینی های شهرستان جاجرم در خراسان شمالی است که از گذشته تا امروز برای «شب یلدا / چله» آماده می شد و تدوین پرونده مهارت و شیوه تهیه آن برای ثبت در لیست میراث ناملموس هم در دست اقدام است.
علی حسین پناه ـ مسئول ثبت میراث ناملموس خراسان شمالی ـ در رابطه با حلوا کنجد (حلوا کنجدی) به ایسنا اظهار داشت: فرایند تهیه این شیرینی طولانی است و حدودا هشت ساعت زمان می برد. تمام محصولات محلی منطقه جاجرم همچون کنجد، شیره انگور، ریشه گیاه بیخ و... جزو مواد اولیه این شیرینی محلی است. این حلوا فصلی است و از آبان ماه تا شب عید نوروز طبخ می شود و در دسترس مردم قرار می گیرد. در اصل این حلوای محلی مختص شب یلداست و در مراسم چله برون یکی از طبق هایی که آماده می کنند، طبق حلوای کنجدی است.
او اضافه کرد: برای تهیه این حلوا اجاق هایی را که با کاه گل درست شده اند، راه می اندازند و شیره انگور را در دیگ چدنی (غازان) روی حرارت آن قرار می دهند و با پارویی چوبی آغاز به هم زدن می کنند. حدود پنج، شش ساعت زمان می برد تا شیره قوام بیاید و رنگ آن روشن شود. سپس ریشه گیاه بیخ را دو، سه بار می جوشانند و کفی را که پس از جوشاندن روی آن ایجاد می شود، به شیره انگور اضافه می کنند که باعث روشن شدن رنگ شیره می شود و وقتی رنگ شیره کاملا باز شد، نوبت به اضافه کردن کنجد می رسد.
مسئول ثبت میراث ناملموس خراسان شمالی افزود: این مراحل با هم زدن همراه می باشد و این کار به قدری دشوار است که از ابتدا تابحال آماده کردن این حلوا بر عهده مردان بوده و زنان در فراهم کردن مقدمات اولیه به مردان کمک می کردند. پس از هشت ساعت که حلوا خوب قوام آمد و به غلظت مناسب رسید، پودر گندم بریان را آرد می کنند و روی مجمع های (سینی) مسی می پاشند و سپس حلوا را داخل مجمع ها می ریزند و قالب گیری می کنند.
مسئول تدوین پرونده ثبتی «حلوا کنجد» بیان نمود: این شیرینی محلی به جز نوع کنجدی آن در دو نوع دیگر هم تهیه می شود؛ در یک نوع آن به جای کنجد چهارمغز اضافه می کنند که به آن «حلوا نقره» گفته می شود و در مدل دیگر که حلوا ته غازانی (تهِ دیگ) نام دارد، کنجد بیشتری اضافه می کنند تا نسبت به شیره انگور کنجد بیشتری داشته باشد و رنگ تیره تری هم دارد و به علت مزه و حجم کنجد زیاد طرفداران زیادی هم دارد.
حسین پناه با بیان اینکه مشغول تهیه پرونده ثبت «مهارت تهیه حلوا کنجدی» است که سال جاری به شورای ثبت عرضه خواهد شد، اظهار داشت: طبق مستندات و گزارش های شفاهی تهیه این حلوا یکی از نخستین مدلهای کارگاهی در شهر بوده است. هم اکنون هم این حلوا در کارگاه ها تهیه و در بازار عرضه می شود و بسیار کم پیش می آید که در خانه ها تهیه شود. در گذشته هم به علت سختی پخت، سالی یکی دو بار برای شب چله تهیه می شده است.
منبع: زارا
این مطلب را می پسندید؟
(0)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب