گزارش زارا به نقل از مهر
روایتی تلخ ازسیاست های واردات محور، تغییر كاربری تولیدكنندگان كاغذ
زارا: سیاست های واردات محور متولی كاغذ چاپ و تحریر در كنار ناهماهنگی های دو وزارتخانه منجر به تغییر كاربری تولیدكنندگان این نوع كاغذ شده است؛ حال آنكه در سایر انواع كاغذ صادرات هم صورت می گیرد.
به گزارش زارا به نقل از مهر، روزهای تلخ بازار كاغذ چاپ و تحریر هنوز سامان نیافته است؛ مدتهاست نه تولیدكنندگان حال و روز خوشی دارند، نه واردكنندگان و توزیع كنندگان و چاپخانه داران. این در شرایطی است كه در سایر رسته های تولیدی این صنعت یعنی در سایر انواع كاغذ به جز چاپ و تحریر، نه تنها بازار داخلی به صورت كامل تأمین و تنظیم است، بلكه تولیدات روانه بازارهای خارجی شده و راه را برای ارزآوری هرچه بیشتر فراهم می آورد. واقعیت آن است كه سیاست های واردات محور در زمینه كاغذ چاپ و تحریر ظرف سال های گذشته باعث شده تولیدكنندگان كاغذ چاپ و تحریر كه اتفاقاً كارخانه داران سنگ بنای كارخانه های خودرا برای تولید این نوع كاغذ گذاشته بودند، به سبب از بین رفتن صرفه اقتصادی كم كم از دور خارج شوند؛ این در شرایطی است كه آنها در تولید انواع كاغذ به غیر از چاپ و تحریر گام های محكمی برداشته و تولید خودرا افزایش داده اند؛ حتی به صادرات هم مشغول شده اند. در صورتیكه در كاغذ چاپ و تحریر، نه تنها كار به خوبی پیش نرفته، بلكه حالا ماه ها است كه بازار كاغذ با آشفتگی های بسیاری مواجه می باشد كه دامنه آن از افزایش های بی حساب و كتاب قیمت كاغذ گرفته تا مشكلات تأمین كاغذ كشیده شده است. یك سال اخیر بر بازار كاغذ چگونه گذشت؟ برمبنای آمار رسمی، تا پیش از شروع التهابات ارزی سال ۹۶ یعنی اوایل مهرماه این سال، قیمت كاغذ تحریر متعارف در بازار، هر بند حدود ۸۰ هزار تومان بود كه این میزان درانتها سال ۹۶ به ۱۰۲ هزار تومان رسید. در سال ۹۷ همزمان با افزایش قیمت ارز قیمت هر بند كاغذ در فروردین ماه و پیش از اعلام نرخ ارز دولتی، حدود ۱۱۰ هزار تومان بود كه تا ۲۸/۰۳/۹۷ به ۱۲۶ هزار تومان رسید. بررسی های آماری نشان داده است با افزایش قیمت ها، سرانجام وزارت ارشاد در ۱۴ مرداد ۹۷ واردات و توزیع كاغذ را انحصاری كرد كه در ابتدا قیمت كاغذ تا حدودی كم شد، بطوریكه قیمت هر بند كاغذ تحریر ۷۰×۱۰۰ در ۰۲/۰۶/۹۷ به ۱۱۲ هزار رسید؛ اما طولی نكشید كه باز هم قیمت ها سر به فلك زد و قیمت هر بند كاغذ ۷۰×۱۰۰ از ۱۱۲ هزار تومان در دوم شهریور ۹۷ به ۲۶۰ هزار تومان در ۲۱ آبان ۹۷ رسید و تا آخر سال ۹۷ نیز، این میزان به ۴۰۰ هزار تومان افزایش پیدا كرد. از طرف دیگر، در سال ۹۸ تا دوم اردیبهشت قیمت هر بند كاغذ تحریر ۷۰×۱۰۰ به ۴۳۰ هزار تومان رسید كه این میزان تا ۹ اردیبهشت به ۴۵۰ هزار تومان و طی یك روز یعنی از ۹ اردیبهشت تا سه شنبه دهم اردیبهشت به ۵۰۵ هزار تومان رسید؛ به عبارت دیگر، طی یك روز هر بند كاغذ تحریر ۷۰×۱۰۰ برند اندونزی ۵۵ هزار تومان افزایش قیمت داشت. بررسی ها نشان داده است طی دوره یك ساله اردیبهشت ۹۷ تا اردیبهشت ۹۸ قیمت هر بند كاغذ تحریر ۷۰×۱۰۰ با گرماژ ۷۰ از حدود ۱۱۵ هزار تومان در نیمه اول اردیبهشت ۹۷ به ۵۰۵ هزار تومان در اوایل اردیبهشت ماه ۹۸ رسیده است كه از افزایش ۳۴۰ درصدی یا ۴.۴ برابری قیمت كاغذ در این مدت حكایت می كند. روایتی تلخ از سیاست های واردات محور داستان از این مقرر است كه سیاستگذاری تولید و تجارت كاغذ الان توسط دو وزارتخانه دولتی پیگیری می شود و این درست آغاز دردسرهای تولید و بازار كاغذ است. به این صورت كه سیاست گذاری درباره تولید و تجارت «كاغذهای غیر تحریر» در وزارت صنعت، معدن و تجارت متمركز است و سیاست گذاری «كاغذ چاپ و تحریر» در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دنبال می شود؛ در مورد «كاغذهای غیر تحریر» كه سیاست گذاری آن در وزارت صمت انجام می شود كار تا حدود زیادی خوب پیش می رود، تولید داخلی برقرار است و حتی صادرات هم انجام می شود. اما در مورد كاغذ چاپ و تحریر» كه سیاست گذاری آن در وزارت ارشاد انجام می شود، سیاست گذاری واردات محور و ضد تولید داخلی است و همین امر سبب شده كارخانه های بزرگ تولید كاغذ كه برای تولید كاغذ چاپ و تحریر مورد نیاز كشور بنا نهاده شده بودند، كم كم كار خودرا متوقف كنند. بررسی های آماری نشان داده است تولید كاغذ روزنامه در سال ۹۷ معادل ۳.۸ هزار تن و واردات آن نیز ۴۰ هزار تن بوده است؛ ضمن اینكه صادرات نیز از كشور صورت نگرفته است؛ در عین حال در همین سال مقدار مصرف نیز ۴۴ هزار تن بوده است؛ در صورتیكه برآورد مصرف ۴۵ هزار تن در كشور است. همین طور تولید كاغذ چاپ و تحریر نیز در سال ۹۷ به ۱۸.۶ هزار تن رسیده بود كه این عدد نسبت به سال ۹۶ معادل ۵۷ درصد رشد داشته است؛ این در شرایطی است كه واردات نیز ۲۷۳ هزار تن بوده است؛ در صورتیكه كل نیاز بازار كشور در این عرصه نیز به حدود ۳۲۰ هزار تن رسیده است كه این اعداد و ارقام نشان داده است كه حدود ۲۰ تا ۳۰ هزار تن كسری واردات در سال ۹۷ وجود داشته و از طرف دیگر، در حوزه كاغذ چاپ و تحریر تولید صورت نمی گیرد. در حوزه بحث كاغذ تیشو و بسته بندی یا لاینر كه مسئولیت به صورت كامل بر عهده وزارت صنعت، معدن و تجارت است، تولید طی سال های اخیر نسبتاً وضعیت مناسبی داشته و صادرات نیز انجام شده؛ این در شرایطی است كه در سال ۹۲، كشور در حوزه تیشو، ۵۰ هزار تن تولید داشته كه این رقم در سال ۹۷ به ۱۵۳ هزار تن رسیده است؛ ضمن اینكه در سال ۹۲ در كاغذ تیشو ۸۷ هزار تن واردات داشته كه این رقم در سال ۹۷ به ۶ هزار تن واردات و حتی ۱۰ هزار تن صادرات شده است. همین طور تولید تیشو در كشور در فاصله سال های ۹۲ تا ۹۷ معادل ۳۰۰ درصد افزایش داشته است و بیشتر از ۱۲ برابر نیز كاهش در واردات را تجربه كرده ایم؛ این در شرایطی است كه صادرات این حوزه كه صفر بوده را نیز ده برابر كرده ایم كه به ۱۰ هزار تن رسیده است. فرشاد مقیمی، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در گفتگو با خبرنگار مهر می گوید: در كاغذ بسته بندی نیز ۵۵۰ هزار تن تولید در سال ۹۲ صورت گرفته كه همان زمان ۱۸۹ هزار تن واردات و ۵ هزار تن صادرات صورت گرفته است؛ در صورتیكه در سال ۹۷ به ۷۲۵ هزار تن تولید، ۲۲ هزار تن واردات و ۱۸۸ هزار تن صادرات رسیده ایم؛ این در شرایطی است كه تولید كاغذ بسته بندی از ۵۵۰ هزار تن سال ۹۲ به ۷۲۵ هزار تن رسیده كه بیشتر از ۲۰۰ هزار تن اضافه شده است. وی می افزاید: در عین حال در حوزه كاغذ بسته بندی، واردات از ۱۸۹ هزار تن به ۲۲ هزار تن كاهش یافته كه نشان از كاهش ۱۶۰ هزار تنی واردات دارد؛ ضمن اینكه صادرات نیز كه ۵ هزار تن بوده به ۱۸۸ هزار تن رسیده است؛ این در شرایطی است كه حدود ۱۵۵ هزار تن افزایش صادرات صورت گرفته كه این رشد تولید و صادرات به این علت بوده كه كل سیاستگذاری تولید، واردات و صادرات در وزارت صنعت بوده است؛ در صورتیكه در عرصه تولید كاغذ چاپ و تحریر كه كار بر عهده وزارت ارشاد است، تولید صورت نمی گیرد. بگفته مقیمی، الان مجتمع های چوب و كاغذ مازندران، كاغذ پارس و مجتمع كاغذ امیرآباد، توانایی تولید كاغذ چاپ و تحریر را دارند؛ این در شرایطی است كه وزارت ارشاد به منظور تنظیم بازار، سیاست خودرا بر این گذاشته تا مالیات بر ارزش افزوده را برای كسانی كه واردات این نوع كاغذ را انجام می دهند؛ صفر در نظر گرفته و آنها را معاف كند؛ ضمن اینكه حقوق و عوارض و تعرفه ها را به ۵ درصد كاهش داده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت اشاره كرد: در سال ۹۷ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نوع ارز پرداختی به واردات كاغذ را به ۴، ۲۰۰ تومان تغییر داد كه این مساله الان منجر به تولید نشده است؛ چونكه واردات به صرفه تر است؛ این در شرایطی است كه مواد اولیه وارداتی برای تولید كاغذ چاپ و تحریر باید ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده و نیز حقوق ورودی چوب را نیز بپردازد كه این شرایط سبب شده تا تولیدكننده داخلی امكان تولید را نداشته باشد؛ این در شرایطی است كه اساس كارخانجات چوب و كاغذ مازندران، كاغذ پارس و مجتمع كاغذ امیرآباد بر روی تولید كاغذ چاپ و تحریر نیز متمركز است؛ اما به سبب این شرایط آنها بر روی تولید سایر انواع كاغذ متمركز شده و اتفاقاً موفق هم هستند. افزایش ۳ برابری قیمت از زمان دولتی شدن توزیع كاغذ سیدحسین میرباقری، رئیس اتحادیه فروشندگان كاغذ و مقوا نیز چندی قبل اعلام نموده بود كه از زمانی كه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی توزیع كاغذ را بر عهده گرفته، قیمت در بازار سه برابر شده است و این نشان از ناكارآمدی سیاستگذاری این وزارتخانه در بازار دارد؛ این در شرایطی است كه واردكنندگان حالا ملزم هستند كه كاغذهای وارداتی خودرا به این وزارتخانه تحویل دهند و در مقابل، توزیع كنندگان تخصصی صنفی كنار گذاشته شده اند. وی با طرح این سوال كه چطور كاغذی كه با ارز دولتی وارد شده و جزو كالاهای اساسی است، سر از بازار آزاد در می آورد، اشاره كرد: در صورتیكه وزارت ارشاد می گوید كاغذ را فقط به ناشران می دهد، كاغذ وارداتی با قیمت آزاد در بازار به وفور وجود دارد. به هر حال این سیاستگذاری باید اصلاح گردد. تغییر كاربری تولیدكنندگان كاغذ چاپ و تحریر مهشید پورداد، دبیر سندیكای تولید كنندگان كاغذ و مقوای ایران نیز در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: در شش ماهه دوم سال گذشته، تولید كاغذ چاپ، تحریر و روزنامه تقریباً به صفر نزدیك شد و مهم ترین علت آنرا هم مشكلاتی است كه پیش روی تولیدكنندگان قرار گرفته است و دامنه آن از تعرفه گذاری و پرداخت مالیات بر ارزش افزوده برای تولید كاغذ حكایت دارد؛ در صورتیكه واردات چنین الزاماتی را ندارد. وی ادامه داد: مجموعه سیاست گذاری ها سبب شده تا تولید كاغذ تحریر و چاپ در نیمه دوم سال قبل به صفر نزدیك شود و تولیدكنندگان هم تغییر كاربری داده و از تولید كاغذ چاپ و تحریر دست بكشند، چونكه مجموعه شرایط به نحوی پیش رفته كه تولید برای آنها مقرون به صرفه نیست. پورداد افزود: مدت ها است كه كاغذ چاپ و تحریر در تأمین بازار گرفتار مشكل است و واحدهای تولیدی كشور نمی توانند كاغذ تولید كنند؛ بدین سبب تولید داخلی تقریباً نداریم و عمده واحدهای كاغذسازی كه در این زمینه فعال بودند، حالا تعطیل شده یا به سمت تغییر كاربری رفته اند. وی گفت: تخصیص ارز به واردكنندگان مواد اولیه نیز همچنان گرفتار مشكل است و البته واردات كاغذ هم به راحتی انجام نمی گیرد و مشكلاتی را پیش رو دارد، بدین سبب بازار همچنان ملتهب است. این شرایط نشان داده است كه باید نوع سیاستگذاری در زمینه بازار كاغذ اصلاح شده و ریل گذاری به نحوی تغییر یابد كه تولید كاغذ چاپ و تحریر كه زیرساخت های آن در كشور وجود دارد و قابلیت تولید كاملاً برقرار است، رونق گیرد؛ چونكه روش های كنونی به هیچ عنوان مناسب نبوده و سیاست گذار مربوطه در این زمینه نتوانسته موفق عمل كند.
منبع: زارا
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب